LECTURAS: SÁBADO V DE CUARESMA
27 marzo, 2021LECTURAS DEL MARTES SANTO
30 marzo, 2021LECTURAS: DOMINGO DE RAMOS
BENDICIÓN DE RAMOS ÑEMBO’E
Tupã Ñandejára nde pu’akapáva ha opa ára reikovéva, emomarangatu nde jehovasa rupi ko’ã + pindo (ha ka’avo) rogué ikatu haguáicha, opavave romomba’e guasúva guive Ñandejára Hesukrísto, Mburuvicha Guasúpe, toroguahẽ ha’e rupi Herusalén marangatúpe.
Ha’e nendive oikóva ha imborayhúpe ore añuãva yma, ko’âga ha opa araite. Amén.
EVANGELIO
Ñandejára Hesukrísto jehasa asy San Marcos omombe’u háicha 11, 1-10
Opavave: Romomba’e guasu ndéve, Ñandejára.
Jesús ha idisípulo kuéra oguãhẽ Monte de los Olívospe, opytáva Betfagé ha Betánia ypy rupi,
Jerusalén rembe’ýpema. Upégui Jesús omondo mokõi idisípulope henonderã. He’i chupekuéra:— Tapeho amo, umi óga kuéra opu’aháme hína. Ágã peguãhẽvo, pejuhúta peteĩ vúrro oñeñapytĩva, ne’ĩrava gueteri avave ojupi hi’ári. Pejora ha peru. Ha oĩ ramo oporandúva peẽme mba’épa pejapo, peje chupe, “Ñandejára ko oikotevẽ hese, ha pya’e ogueruka jeýta”.
Ha oho hikuái. Ha ojuhu pe vúrro oñeñapytĩva hína peteĩ okẽ ypýpe, óga rokápe. Ha ojora
hikuái. Péva ohechávo umi upe rupi oĩva hína, osẽ oporandu chupekuéra:— Mba’éiko pejapo. Maerãiko pejora.
Umi disípulo mokõi he’i upe Jesús he’i vaekue chupe kuéra he’i haguã. Ha oheja chupekuéra
oho. Ogueraha hikuái pe vúrro Jesús rendápe. Ha omoĩ rire hikuái ijao mimi pe vúrro apére,
Jesús ojupi hi’ári. Heta ave oĩ oipysóva ijahoja haperãme.
Oĩ katu oikytĩva yvyra rakã hamba’e, ha omyasãiva hapépe. Umi henonderã ha hapykuépe ohóva katu oñemoĩ osapukái: — Hosána. Tojehovasa ko Ñandejára rérape oúva. Ñandejára tohovasa ñande ypykue David rréino. Ñandejára toñemomba’e guasu.
Jesús oikévo Jerusalénpe, oho tupaópe. Ha omañamba heta porã rire opa mba’ére ha ka’arúguima, osẽ oho Betániape umi 12 idisípulo ndive.
Ñandejára Jesucrísto Ñe’ẽ.
Opavave: Romomba’e guasu ndéve, Ñandejára Hesukrísto.
- PROCESIÓN.
ÑAHENDU ÑANDEJÁRAPE – Motivación a lecturas
Proféta Isaías omombe’u mba’éichapa pe Ñandejára remimbou ohasa asykuaa va’erã. Pe Salmo pe avei pe ojejopy vaíva osapukái Ñandejárape oipe’a haguã ichupe ñemanógui.
San Pablo he’i ñandéve Hesu nombyasýi hague hekove ha omano ñande rayhupápe ñande pe’ávo Aña poguýgui. Ha San Marcos omombe’u ñandéve mba’éichapa Hesu ohupi ijapére opa mba’e vai ha oguata ikurusu reheve ojejuka peve.
LECTURA PETEÎHA:
Ko’ágã ñahendúta Tupã Ñandejára ñe’ẽ Isaías arandukápe oĩ háicha 50, 4-7
Tupã Ñandejára che rekombo’e amokyre’ỹ haguã che ñe’ẽme ikane’õvape. Ára ko’ẽ rehe Oñe’ẽ che apysápe ahendu haguã hemimbo’e.
Tupã Ñandejára oipe’a che apysa, che nda jokói ichupe ha nda guevíri. Amoĩ che ape che nupãsévape ha che rendyva’óvagui ndajehekýiri.
Che rova pete ha che rova rehe ondyvúvagui che rova namokañýi. Tupã Ñandejára upe che pytyvõva. Upéva rehe nañandúi ajehova api ramo, añemohatã itáicha, aikuaa rupi nañemotĩ mo’ãiha.
Tupã Ñandejára Ñe’ẽ.
Opavave: Romomba’e guasu ndéve, Ñandejára.
SALMO ÑEMBOHOVÁI 21, 8-9. 17-18a. 19-20. 23-24
Opavave: Che Jára, Che Jára, mba’e rehe piko che reja che añorei.
Umi che recháva oñembohory che rehe,
oñembohova vai, oñemohembe jere, he’ikuévo:
Ñandejára rehe niko ojerovia, tove toipytyvõ ichupe.
Tupã ichupe ohayhu ramo toipe’a ichupe ivaívagui. O.
Mondaha atýra jaguáicha che mongora.
Che po ha che pýpe che kutu hikuái.
Umi che kãngue ojekuaapa. O.
Che ao rehe oñomboja’o che ahoja rehe oity po’a.
Ñandejára, ani reñemo mombyry che hegui,
nde niko upe che mombaretéva, eju che pytyvõ. O.
Nde rehe che mandu’áta che ryke’ykuérape,
ha rogueropurahéita ijatyhápe hikuái.
Peẽ Ñandejára rehe pejeroviáva, pemomba’e guasu ichupe!
Jacob ñemoñarekuéra, pembotuicha ichupe!
Israel guáva guive, peñesũ henondépe! O.
LECTURA MOKÔIHA:
Ñahendúta Tupã Ñandejára Ñe’ẽ San Pablo ohai va’ekue Filiposguápe 2, 6-11
Cristo niko, Ñandejára va’ekue, opáichavo nahakate’ỹi Itupã reko rehe, opoiva’ekue uvei pe imba’évagui ha oiko tembiguái ramo.
Oikóvo oiko háicha opa yvypóra, ou yvy ári ñandeichagua yvypóra ramo.
Oñemomirĩ ijupe voi, iñe’ẽ rendúvo omano meve osãingohápe kurusu rehe.
Upéva rehe Ñandejára ohupi ichupe yvateve opavavégui, ha ome’ẽ ichupe upe téra oĩva opa téra ári, ikatu haguãicha Jesús réra renondépe, oñesũ opavave oĩva yvágape, yvýpe ha yvyguýpe ha opavave ohechakuaa haguã Jesucrísto ha’eha Ñandejára, Tupã pe Túva oñemomba’e guasu haguã.
Tupã Ñandejára Ñe’ẽ.
Opavave: Romomba’e guasu ndéve, Ñandejára.
ACLAMACIÓN Flp 2, 8-9
Opavave: Romomba’e guasu ndéve Jesucrísto Oñemomirĩ ha iñe’ẽ rehendu omano meve, omano kurusu rehe.
Upéva rehe Tupã Ñandejára ohupi ichupe yvateve opavavégui, ha ome’ẽ ichupe herarã peteï opa téragui tuichavéva. O.
EVANGELIO
Ñandejára Hesukrísto jehasa asy San Marcos omombe’u háicha 14, 1-15,47
Opavave: Romomba’e guasu ndéve, Ñandejára.
5 oleéva: 1: Omombe’úva (Kuña) 2: Jesús. 3: Apóstol (Pedro / Judas). 4. Hudio (fariseo, Pa’i
guasu). 5: Rrománo (Piláto, Soldado). Oiméramo 3 oleéva: 1.
Omombe’úva. 2: Jesús. 3: Opavave (apóstol, hudio ha rrománo).
Omombe’úva: Mokõi ára Páskua arete mboyve ha pan ilevadura’ỹva oje’uha ára, pa’ikuéra ha Moisés léi ombo’éva oheka mba’éichapa o’apresáta hikuái Jesúspe, ha upéi ojuka. Oĩ he’íva:
Hudio: — Arete javénte ani jajapo, cháke oñepu’ãmba mba’éne ñande rehe.
Omombe’úva: Jesús oĩ jave Betániape okaru hína Simón rógape, ku lépragui okuera va’ekue. Ha mesápe oĩ jave hína, oguãhẽ sapy’a peteĩ kuña oguerúva ipópe nárdo ryru hepýva. Ojoka pe hyru ha oñohẽ Jesús akãre. Oĩ katu ipochýva upévare, ha he’íva:
Apóstol: — Maerãiko péicha oñohẽmba rei pe mba’e repyete. Ñavende va’erã mo’ã niko hepy porã, ha hepykuépe ñaipytyvõ heta mboriahúpe.
Omombe’úva: Ha iñe’ẽ pohýi hikuái upe kuñáme. Jesús katu ojere he’i chupekuéra:
Jesús: — Peheja. Anivéma péicha peñe’ẽ chupe. Mba’e iporãva niko hína ko ojapóva
che rehe. Mboriahu niko oĩta voínte pende apytépe, ha peipytyvõse vove, pejapo kuaa.
Che katu naime are mo’ãi pene ndive. Ko kuña niko ojapo pe ijamíva chupe. Oikuaa’ỹre ha oñohẽvo nárdo che rehe, ombosako’i hína che rete añeñotỹ haguã. Añete ha’e peẽme. Mamo evanhélio oñemyerakuãhápe, ko yvy tuichakue, oñemombe’úta avei mba’épa ko kuña ojapo. Ha oikóta hese mandu’a.
Omombe’úva: Judas Iscariote niko peteĩva umi Jesús 12 disípulo apytépe. Oho pa’ikuéra rendápe otraisiona haguã Jesúspe ipópe kuéra. Ovy’a hikuái upéva ohendúvo ha he’i Ome’ẽtaha pláta Júdaspe. Ha’e oñepyrũ oheka mba’éichapa otraisionáta Jesúspe ipópekuéra. Pe arete oje’uhápe pan ilevadúra’ỹva ñepyrũha árape, ha ojejukahápe pe ovecha Páskua areterã, Jesús disípulo kuéra oporandu chupe:
Apóstol: — Moõiko reipota rombosako’i Páskua ñambyarete haguã.
Omombe’úva: Upévo Jesús omondo mokõi idisípulope, he’ívo:
Jesús: — Tapeho Jerusalénpe. Upépe pejuhúta peteĩ kuimba’e ogueraháva hína y kambuchípe. Tapeho hapykuéri, oguãhẽ meve oikohápe. Pe óga járape peporandúta, “Ore mbo’ehára niko oporanduka ndéve erekópa peteĩ koty ikatutahápe ha’e ombyarete Páskua idisípulokuéra ndive.” Pe óga jára ohechaukáta peẽme peteĩ koty yvate oĩháme umi mba’e ñaikotevẽtava. Upépe pembosako’i ñandéve ja’u va’erã.
Idisípulo oho Jerusalénpe. Ha ojuhu hikuái Jesús he’i hagueichaite chupekuéra, ha ombosako’i hikuái upépe Páskua ombyarete haguã. Ha pyharévo, oguãhẽ Jesús ha umi
12 idisípulo ndive. Oĩ jave hína hikuái mesápe, Jesús he’i chupekuéra:
Jesús: — Añete ha’e peẽme. Oĩ hína pende apytépe peteĩ che ndive osenáva che entregátava.
Omombe’úva: Upéva oguapy hesekuéra, ha oñepyrũ oporandu chupe:
Apóstol: — Che rehe piko ere.
Omombe’úva: Jesús he’i chupekuéra:
Jesús: — Peteĩ peẽva hína, ipan pehẽngue omohe’õva ña’ẽmbe che akaruhágui. Che niko amano va’erã voínte, Ñandejára Ñe’ẽme he’iháicha. Aichejáranga pe ojeréva che rehe. Tojererekóke. Iporãve vaerã mo’ã chupe ohecha’ỹ rire ára resa.
Omombe’úva: Ha oĩ aja hikuái mesápe, Jesús ohupi ipópe pan, ohovasa ha oipehe’ã chupekuéra. He’i:
Jesús: — Kóva niko che rete.
Omombe’úva: Upéi ohupi ipópe pe víno ryru ha ohovasa. Upéi ombohasa idisípulokuérape ha opavave ho’u chugui. He’i chupekuéra:
Jesús: —Kóva niko che ruguy, ha hese rupi Tupã ombopyahu iñe’ẽ peẽme. Kóva niko che ruguy oñeñohẽva heta rehehápe. Kóva hína ipaha ha’u pene ndive víno. Ágã Ñandejára Rréinope ñaime vove ja’úne víno pyahu.
Omombe’úva: Opuraheipa rire hikuái, oho Monte de los Olívospe. Jesús he’i chupekuéra:
Jesús: — Opavave peẽ che rejapa reíta ko pyharépe. Kóicha niko he’i Ñandejára
Ñe’ẽme, “Ajukáta pe ovecha rerekua, ha umi ovecha isarambipa reíta.” Ágã aikove jey vove katu pombyaty jeýta Galiléape.
Omombe’úva: Pedro he’i chupe:
Apóstol: — Jepe opavave nde reja rei, che ndoroheja rei mo’ãi.
Omombe’úva: Jesús he’i chupe:
Jesús: — Añetéko ha’e hína ndéve, ko pyharépe voi, gállo osapukái mboyve, nde eréta 3 vése nda che kuaaiha.
Omombe’úva: Pedro katu he’i chupe:
Apóstol: — Amano va’erã ramo jepe nendive, nda’éi chéne ndoroikuaaiha.
Omombe’úva: Ha opavave péicha he’i. Upéi Jesús oho idisípulokuéra ndive Getsemaníme. Jesús he’i chupekuéra:
Jesús: — Pepyta ko’ápe peguapy. Che ahavéta amo gotyo añembo’e.
Omombe’úva: Ha ogueraha Pedro, Santiágo ha Juánpe, ha tuicha oñembyasy ha
ojepy’apy. Ha he’i chupekuéra:
Jesús: — Ñembyasy che jukátava niko che jopy. Pepyta chendive ko’ápe, ha ani peke.
Omombe’úva: Ha Jesús oho tenondevemi, oñesũ omboja peve isyva yvýre ha ojerure Tupãme, ikatúta ramo ombohasa haguã chugui pe mba’e pohýi ojopýva hína chupe. Ha oñembo’évo he’i:
Jesús: “Che Ru, ndéve niko opa mba’e ikatu. Embohasána chehegui ko ñembyasy
tuichaite. Opáichavo, anítei oiko pe che aipotáva, pe nde reipotávante toiko.”
Omombe’úva: Upéi ou jey umi idisípulokuéra rendápe, ha ojuhu chupe kuéra oke hína.
He’i Pédrope:
Jesús:— Simón, reke piko hína. Sapy’amínte jepe piko ndaikatúi reime reke’ỹre. Ani peke ha peñembo’e ani haguã mba’eve pene py’a ra’ã. Aikuaa niko pejaposeha iporãva, na pende pu’akáinte pende jehe.
Omombe’úva: Ha oheja jey chupekuéra upépe, ha oho oñembo’e, oñembo’e hagueichaite. Ou jeývo, ojuhu idisípulo kuéra okepa jeýma. Kane’õgui, umi hesa oñembotypa rei chuguikuéra. Ha ndoikuaái mba’épa he’íta chupe hikuái. Ha Jesús oúvo 3 veseháma, he’i chupekuéra:
Jesús:— Pekénte gueteri piko hína. Pekénte gueteri piko hína. Che óra niko oguãhẽma aje’apresa haguã. Pepu’ã jaha. Péina oúma pe che entregátava.
Omombe’úva: Jesús oñe’ẽ aja gueteri hína, oñemboja hendápe Judas. Ha heta oĩ umi oúva hendive kyse ha yvyra ipópe. Ombou ra’e chupekuéra umi pa’i, umi Moisés léi ombo’éva ha mburuvichakuéra. Judas, pe otraisionátava hína Jesúspe he’i umi hendive oúvape:
Apóstol: — “Upe che ahetũva amomaiteívo, upéva hína. Upéva pe’apresa”.
Omombe’úva: Ha oñemboja Jesús rendápe ha he’i chupe:
Apóstol: — Mbo’ehára.
Omombe’úva: Ha ohetũ chupe. Upévo, umi kyse ipópe ou vaekue, oñemboja o’apresa Jesúspe ha ogueraha chupe. Peteĩ upépe oĩva katu ohekýi ikyse ha onambi’o peteĩ pa’i rembiguáipe. Jesús oporandu chupekuéra:
Jesús:— Mba’éicha haguã piko kyse ha yvyra pende pópe peju che apresa. Mondaha mba’e piko che. Opa árape niko aguapýva pende apytépe tupaópe, ha upépe nda che apresái. Opa ko’ã mba’e ojehu hína, oiko haguã hekoitépe Ñandejára Ñe’ẽme he’íva.
Omombe’úva: Upévo idisípulokuéra ohejapa Jesúspe, ha okañymba hikuái. Peteĩ mitãrusu katu, savanámente oñeñuãva, oho hapykuéri. Kóvare ipojái hikuái. Ha’e katu opoi pe savanágui ha okañy opívo.
Ogueraha hikuái Jesúspe pa’i guasu renondépe, ha oñembyatypa pa’i ruvichakuéra, poguasukuéra ha Moisés léi ombo’éva. Pedro katu mombyry guive, oho hapykuérikuéra ha oike pa’i guasu róga korapy peve. Upépe oike, ha opyta oguapy umi guárdia tupaopegua apytépe, ojepe’e hína.
Umi pa’i ha hudíokuéra ruvicha oheka mba’éichapa omoĩ vaíta Jesúspe, upevakuére Jesús ojejuka haguã. Opáichavo, ndojuhúi hikuái mba’eve. Heta ramo jepe umi oúva ha ijapu, ojoavypa hikuái oñondive. Oĩ opu’ãva omboja haguã Jesús rehe he’i hague opa mba’e rei. He’i:
Hudio: — Ore rohendu va’ekue he’i ramo, “Mbohapy árape aitýne pe tupao yvypóra omopu’ã va’ekue, ha mbohapy árape amopu’ã jeýne cheño.”
Omombe’úva: Upéicharõ jepe ko’ãva noĩri oñoñe’ẽme. Upépe, pe pa’i guasu opu’ã opavave apytépe, ha he’i Jesúspe:
Hudio:— Rehendu piko pe oje’éva nde rehe. Mba’éiko ereko ere vaerã nde jehe.
Omombe’úva: Jesús katu okirirĩnte ha nde’íri mba’eve. Upépe, pe pa’i guasu oporandu jey chupe:
Hudio:— Ndéiko hína pe Mesías, Ñandejára Imarangatúva Ra’y.
Omombe’úva: Jesús he’i chupe:
Jesús:— Che ha’e. Ha peẽ che recháta ágã aguapy ramo pe Tupã Ñandejára ykére ha aju ramo arai ári yvágagui Tupã pu’aka guasu reheve.
Omombe’úva: Upéva ohendúvo, pe pa’i guasu omondoro ijao ha he’i:
Hudio:— Natekotevẽ véima avave he’ive ñandéve mba’eve. Pehendúma niko mba’épa he’i Tupãre. Mba’e peje jajapo va’erã hese.
Omombe’úva: Ha opavave he’i hembiapo vaiha, ha omano vaerãha. Ha oĩ oñepyrũva ondyvu hese, ohesa jokua ha oinupã chupe, upéi he’i:
Hudio:— Mávaiko nenupã.
Omombe’úva: Ha umi guárdia tupaopegua ohovapete chupe. Pedro oĩ hína pe korapýpe. Ou peteĩ kuña pa’i guasu rembiguáiva, ha ohechávo Pédrope, ojepe’éva hína, opyta oma’ẽ hese ha he’i chupe:— Nde niko reiko vaekue avei Jesús Nasaréno ndive. Pedro he’i:
Apóstol: — Ndaikuaái eréva, térã mávarepa reñe’ẽ hína.
Omombe’úva: Ha osẽ okápe. Upévo, gállo osapukái. Pe kuña ohecha jey Pédrope ha
he’i umi upépe oĩvape:— Kóva niko umíva rehegua.
Pedro katu he’i jey nahaniriha. Upe riremínte umi upépe oĩva he’i jey Pédrope.
Hudio: — Nde niko ha’e kuérava. Galileagua niko nde.
Omombe’úva: Upépe katu Pedro omondo chupe kuéra aña retãme, ha he’i:
Apóstol: — Tupã rérare ha’e peẽme nda che japuiha. Ndaikuaái mávarepa peñe’ẽ
hína.
Omombe’úva: Ha upe javete gállo osapukái jey. Upépe Pedro imandu’a Jesús he’i hague chupe, “Gállo osapukái mboyve 2 vése, nde eréta nda che kuaaiha 3 vése.” Pedro osẽ okápe ha ojahe’o.
Ko’ẽmbávo, oñembyatypa pa’i ruvicha kuéra, hudío ruvicha kuéra ha umi Moisés léi ombo’éva. Ogueraha Jesúspe ipokuapy, ha oheja Pilato pópe. Pilato oporandu chupe:
Rrománo:— Nde piko aipo hudíokuéra rréi.
Omombe’úva: Jesús he’i chupe:
Jesús:— Nde niko ere.
Omombe’úva: Umi pa’i ruvicha he’i heta mba’e Jesús rehe omoĩ vai haguã. Upémarõ Pilato oporanduve chupe:
Rrománo:— Mba’eve piko nde’ere mo’ãi umi mba’e vaieta nde rehe oje’évare.
Omombe’úva: Jesús katu okirirĩnte. Ha Pilato opondera opytávo.Páskua arete jave niko Pilato opoímiva peteĩ présogui. Peteĩ héntekuéra ojeruréva chupe.
Oĩ upérõ préso peteĩ kuimba’e hérava Barrabás. Iñirũ nguéra ndive oporojuka va’ekue opu’ãsévo Rrómare. Ha opavave oguãhẽ Pilato rendápe, ha ojerure chupe ojapo haguã ku ojapoháicha jepi. Pilato oporandu chupekuéra:
Rrománo:— Peipota piko apoi peẽme ku hudío kuéra rréigui.
Omombe’úva: Pilato pya’e ohecha kuaa umi hudío omoĩ hague Jesúspe ipópe nda’ija’éiguinte hese. Umi pa’i ruvicha ha hudío ruvicha kuéra katu omboliga opavavépe ojerure haguã Pilátope opoi haguã Barrabásgui. Pilato oporandu jey chupekuéra:
Rrománo: —Ha mba’éiko péicharõ peipota ajapo ku hudío kuéra rréi pejévagui.
Omombe’úva: Ha’ekuéra osapukái chupe:
Hudio:— Emosãingo kurusúre.
Omombe’úva: Pilato katu he’i chupekuéra:
Rrománo: — Mba’e ivaíva piko ojapo.
Omombe’úva: Ha’e kuéra katu osapukái hatãve:
Hudio: — Emosãingo kurusúre.
Omombe’úva: Upémarõ Pilato oñemoĩ porãségui opavavéndi, opoi Barrabásgui. Ha heta ombyepotika rire Jesúspe, omoĩ ipópe kuéra omosãingo haguã kurusúre.
Upéi umi soldádo ogueraha Jesúspe huvicha róga korapýpe. Ohenói hikuái iñirũnguérape ha oñembyatypa hikuái ijerére. Omoĩ hikuái ijapére peteĩ ahoja pytã. Upéi oñopẽ ñuatĩgui peteĩ koróna ha omboguapy iñakã ári. Ha oñepyrũ osapukái hikuái:
Rrománo:— Víva hudíokuéra rréi.
Omombe’úva: Ha peteĩ yvyrápe oinupã chupe iñakã rupi, ondyvu hese hikuái, ha oñesũ henondépe oñakãity gua’u chupe. Heta oñembohory rire hese hikuái, oipe’a chugui ijahoja ha omonde jey hese ijao tee. Upéi katu ogueraha chupe hikuái omosãingo haguã kurusúre.
Simón ohasa sapy’a ohóvo upérupi ñúgui oukuévo. Simón niko Cirenegua, Alejandro ha Rufo ru. Umi soldádo kuéra ohechávo chupe, he’i chupe ohupi haguã ijati’ýre Jesús kurusu. Ha ogueraha hikuái Jesúspe peteĩ hendápe hérava Gólgota, he’iséva “Akãngue Renda”. Ha ho’ukase chupe hikuái víno ojehe’áva pohã iróva reheve. Jesús katu ndo’úi.
Upérõ omosãingo chupe hikuái kurusúre. Umi soldádo katu oity po’a oñomboja’o haguã Jesús aokuére, oikuaa haguã mba’épa otoka peteĩ-teĩme.
Jesús niko oñemosãingo vaekue kurusúre pyhareve asaje rupi jave. Pe kurusu akãre omoĩ hikuái peteĩ kuatiáre mba’e rehépa ojejuka ha’e. He’i, “Hudío kuéra rréi”. Ha omosãingo avei hikuái mokõive ijyképe mokõi mondaha. Ha opa upérupi ohasávante iñe’ẽ reity chupe. Oñakãmbovava ha he’i:
Hudio:— Nde niko ere vaekue tupao reity rire, 3 árape remopu’ã jeytaha. Eguejýna pe kurusúgui ha ehechauka oréve mávapa nde.
Omombe’úva: Ha oñembohory avei hese umi pa’i ruvicha kuéra ha Moisés léi ombo’éva. He’i ojupe hikuái:
Hudio:— Hetápe oipytyvõ vaekue. Ijehe katu mba’eve ndaikatúi ojapo. He’i niko ijehe
ha’eha pe Mesías, Israel rréi. Oguejy ramo pe kurusúgui jajeroviáne hese.
Omombe’úva: Ha umi ijyképe osãingóva jepe iñe’ẽ reity chupe. Asaje pyte rupi katu oñepyrũ ára iñypytũmba ka’aru mbyte rupi peve. Upévo Jesús hatã osapukái ha he’i:
Jesús: “Eloí, Eloí, lemá sabactani”
Omombe’úva: He’iséva, “Tupã, Tupã, mba’éreiko che reja cheño.” Ha oĩ ohendúva chupe, ha he’íva:
Hudio: — Ohenói hína proféta Elíaspe.
Omombe’úva: Upévo, peteĩ upépe oĩva, pya’e oho peteĩ espónha piári ha omyakỹ rire víno háipe, omoĩ peteĩ takuára apýrare ho’uka haguã chupe. Upéi he’i,
Hudio: —Jahecháta oúpa Elías omboguejy chupe.
Omombe’úva: Jesús katu osapukái jey ha omano. Ha upévo, pe ao pyguasu tupaópe
osãingóva osoro mbyte rupi yvate guio yvy peve. Umi soldádo ruvicha oĩva hína Jesús
renondépe, ohechávo mba’éichapa Jesús omano, he’i:
Rrománo: — Añete nimbo ra’e kóva Tupã Ra’y.
Omombe’úva: Oĩ avei upépe kuña mimi mombyry guive omañáva hína. Umíva apytépe oĩ María Magdaléna. Oĩ avei María, Santiágo ha José ku imitãvéva sy. Hendivekuéra ave oĩ Salomé. Ko’ãva niko omoirũ vaekue Jesúspe ha oservi va’ekue chupe oiko ramo guare Galiléape. Oĩ avei upépe heta kuña oho va’ekue Jesús rapykuéri ohóvo Jerusalénpe.
Ka’aru pytũma ha hudíokuéra oñembosako’i joa pytu’uha ára ombyarete haguã. José, peteĩ karai Arimateagua, oñembopy’a guasu ha oho Pilato rendápe ojerurévo chupe Jesús retekue. José niko kuimba’e joheipyre va’ekue, ha poguasu ave. Kirirĩhámente oha’arõva voi hikóni Ñandejára Rréino.
Pilato katu opondera ohendúvo Jesús omanóma hague. Ohenói umi soldádo ruvichápe ha oporandu chupe arémapa omano hague. Pe mburuvicha omombe’u rire chupe araka’épa omano, Pilato he’i Josépe ikatuha ogueraha Jesús retekue.
José ojogua peteĩ savana porã, ha omboguejy rire Jesús retekue, oñuã pype. Upéi omoĩ peteĩ
itakua ojejo’o ramo vaekuépe, ha omboty pe itakua juru peteĩ itápe. María Magdaléna ha María, José sy, ohecha moõpa José omoĩ Jesús retekue.
Ñandejára Jesucrísto Ñe’ẽ.